Recensies werk Fred van der wal
Recensies 1966 – 2002.
1966. ”Maar er was één fatale fout bij, die niet zon der protest mag passeren. De “schilder” F. v.d. Wal had het gewaagd een satire uit te beelden van de veel verbreide mening over de onbehoorlijke ver houding van een Directeur met zijn secretaresse, al leen al, dat hij een gehele maatschappelijke stand veralgemeent en daardoor een smet werpt op volko men eerbare mensen ,maar erger nog, van der Wal’s situaties zijn zo onbeschaamd, zo banaal, zo schofte rig in de geest, zo onfatsoenlijk, zo in-en ingrievend en antichristelijk dat ik mij als rasechte Udenaar en devote roomskatholiek diep, diep, zeer diep ge schaamd heb, dat dit voor jong en oud tentoonge steld werd… geen spoor van onze overkoepelende rooms katholieke christelijke cultuur, ook niet met een vergrootglas te zien. Hoe de jury dit heeft kun nen laten passeren is voor mij een raadsel. (Udens Maandblad Voor Kultuur)
1966. ”Het werk van Fred van der Wal, 23 jaar, bevat tekeningen,gouaches en collages. De tekening en ge tuigen van een zichzelf nog zoekende mens, de schreeuw, die in vrijwel alle tekeningen voor komt, getuigt hiervan, terwijl de erotiek en de dood, alsme de zijn sinistere kleur in de gouaches ge tuigen van een zichzelve zoekende in onvrede met zijn omgeving.(Lisser Courant)
1966. ”Fred (zie ook zijn powezie in deze Koepel uitgave) is een vijfde klasser, heeft een blonderig baardje en is erg rustig.Wat vind ik nu van zijn werk? Ja,lezer,ik weet dat U daar op zit te wachten! Toen ik zijn werk zag moest ik op de een of andere manier aan de schilder Corneille denken (wat na tuurlijk helemaal niet zeggen wil dat door deze schilder beïnvloed is)
Bij Fred treffen we deze lijnen,cirkels en recht hoe ken nog in veel sterkere mate aan. Een Jugendstil lijn.En dit is dan mijn bezwaar: deze lijnen passen niet meer in deze tijd. We houden niet meer van die mooie, doorlopende lijnen! (De Koepel, orgaan van de Da Costakweekschool, Bloemendaal)
1966. ”Fred van der Wal is soms een beetje in de pop-art richting gegaan,meestal tamelijk vervelend en goedkoop. Andere op zijn fantasie berustende te keningen maken een sympatieke indruk. (Het Vrije Volk)
1966. ”Fred van der Wal in wel surrealisties te noe men richting. Van der Wals tekeningen en aquarel len zijn duidelijker, dan zijn schilderijen. (Haar lems Dagblad)
1966. ”Fred van der Wal lijkt mij niet gelukkig op dreef met grillige wat antroposofisch aandoende composities, waarin soms collage- en montage ele menten weinig overtuigend zijn verwerkt. (Haagse Courant)
1967. ”Fred van der Wal is zonder twijfel de grote verrassing op de tentoonstelling in De Waag. Bij hem gaat de gruwel autonoom opereren! Zijn werk blinkt uit in diep gaande voltreffers. Hij is weer één van die mensen waaraan geïllustreerd kan worden, dat walgelijk heel “mooi”,”goed” en “link” kan zijn. Alle seksuele details die Van der Wal op pa pier zet met de daarbij behorende “smerige geest”, kan geloof ik, geen enkele begeerte opwekken. Dat komt doordat Van der Wal het walgelijke èn het wellustige en het mooie van de toeschouwer houdt. Mijns inziens wijst deze kunstenaar alleen op het be staan van beestachtigheid en daarmee impliciet op de demoniese zijde die los raakt wanneer de gruwel autonoom gaat opereren. Dat Van der Wal zijn toe schouwers daarbij geen kans geeft zich te verkneu teren in vunzige gedachten- zo zij al die intentie al zouden hebben- dankt hij voor een groot deel aan zijn techniek,maar tevens aan zijn door dachte vi sie.” (Vrije Volk)
1967. ”Fred van der Wal blijft nog steeds te gefrus treerd door niet picturale zaken om z’n psychothera peutisch middel te gebruiken met kunst als doel.” (De Tijd)
1967. ”Fred van der Wal, nog maar 22 jaar oud, blijkt een hele knappe tekenaar te zijn…toont persi flage op de wijze waar op in de reclame intieme da mes kledingstukken worden geafficheerd.Bizarre humor,waarin het aankleden een wrange striptease act wordt. Intelligent spel met erotiek en maat schappijkritiek. Bij zijn jeugd horende protest hou ding zullen we maar voorbij zien…zal zich ontwik kelen in de richting van een eigen surrealisme, uitge sproken in een moderne, koele, beeldende taal. Een zo koel front voor een zo emotioneel geladen achter land.” (Haarlems Dagblad)
1968.”…hoe hij met de precisie van een calligraaf, met ornamentbanden voor provocerende teksten,de wereld zijn afschuw en verachting in het gelaat spuwt.Een protestschilder,al verklaart hij twintig uur per dag te slapen,sigaretten te roken en de laat ste fles bier van zijn lief op te drinken. Zo komen die tekeningen nooit tot stand.Wat hij wel doet is een soort striptease van de huidige mens na te stre ven.”(Algemeen Handelsblad)
1968. ”Fred van der Wal is duidelijk geboeid door Escher,maar in plaast van diens wiskundige en op tische fantasieën treedt bij hem castratie angst op de voorgrond.” (Nieuwe Rotterdamse Courant)
1968. ”Een zeer narcistiese gestalte.”(Het Parool)
1968. ”Fred van der Wal For Fans Only.Hier zwart op wit vertegenwoordigd als “The terror of Hol land”,ook wel als een nieuw geschenk voor Amster dam of eenvoudiger gezegd als “a new unimitable image”,hetgeen voldoende verklaart dat U hem slechts oogluikend zijn image toestaat.Fred van der Wal met enige kenmerkende zinsneden uit het ma nifest dat ter gelegenheid van deze ongetwijfeld veel gerucht en geld opleverende expositie wordt uitgegeven:Just when you leave your office He’ll make his Sign-just when you don’t know what to do-HE’LL MAKE HIS SIGN (BY ELECTRICAL E.E.G. CONTROL).One day he’ll come and takes your consciousness (means:your daily exercises, your office, clothes, wifes, daughters, brand-new television set & latest HiFi equipment and your last bottle of Tuborgbeer).Een klemmend probleem en een lichte dreiging voor een Verenigd Europa, het huisgezin, de opvoeding van Uw jongste zoon, de algemene welvaart, Tuborgbier en de omzet van ma trozen shag. (Maandblad Plug)
1969. ”Fred van der Wal behoort tot de jongste aan winsten van de Mokum-realisten, een autodidact die zich een buitengewoon precieze en bewerkelijke tekenstijl heeft eigen gemaakt (hij zou het in lithos moeten kunnen vermenigvuldigen)waarmee hij zijn gram en humor,agresie en andere sex varianten toe voegt aan datgene wat zijn generatie met alle me dia,ook de beeldende,aan deze wereld heeft te ver tellen.Zijn teksten vormen vaak een integraal onder deel en liegen er niet om.De lijst van blaadjes en bloemetjes waarmee hij zijn met veel zwart en grijs gedane commentaren omgeeft,als was het iets heel liefs en ouds,behoort volledig bij het ironische van dat overigens zo donkere commentaar en ver sterkt het.Er bestaat pop muziek,waarbij ik zijn voorstel lingen heel goed op de hoezen zou kunnen denken, zoals ik meer funkcties zie die de toekomst van deze jonge,als autodidact zichzelf vormende teke naar tot een geslaagde maken.”(Algemeen Handels blad)
1969.”Een zelfportret van Fred van der Wal.Anders dan men zou vermoeden hebben we hier met een te kening te maken.De op alle tekeningen terugkeren de bloemetjesrand is monnikenwerk!We laten het blad voor zichelf spreken.(De kunst in Arnhem)
1969.”Na abstractie eindelijk figuratie!Galerie Mo kum is er als één van de weinigen in geslaagd een specifieke groep van jonge kunstenaars te forme ren,welke groep regelmatig de kans krijgt zijn werk te tonen.De vroeger tekeningen van Fred van der Wal hadden in de nauwkeurige weergave en de om lijsting van de motieven een duidelijk grafisch karakter,waaruit sterk de techniek van een reklame ontwerper spreekt,thans stijgt het werk (in kleur!) ver boven dat niveau uit en is hij met uitstekende tekeningen vertegenwoordigd;in nummer 33 komt hij veel verder dan het gebruikelijke maniertje.In het volgende nummer zien we het door Van der Wal “geliefde” onderwerp:de dood.Uit deze teke ning spreekt zijn gebruik van fotografische hulpmid delen om zijn vrouw-figuren op het vel papier te ko piëren en vervolgens te rangschikken.Het heeft te lang geduurd voordat deze groep (met uitzondering van het Gemeentemuseum Arnhem) en door gale ries op hun juiste en grote waarde is geschat. (Weekprogramma Randstad Holland)
1969.”Fred van der Wal met sociaal bewogen teke ningen.”(Stedelijk Museumjournaal)
1969.”Tekeningen van Fred van der Wal sterk op Freud geïnspireerd en zijn zo fijn gemaakt dat men aan grafiek denkt.Hij maakt daarbij gebruik van fo tos en reclames uit tijdschriften.”(Hengelosch Dag blad)
1969. ”De grafiek van Fred van der Wal is een soort anti climax aan het slot van de tentoonstelling (De Tijd)
1969.”Erotiese symboliek,belachelijk gemaakt als dagelijks consumptiemateriaal in Fred van der Wal’s advertentie-achtige tekeningen.” (Trouw)
1969.”Fred van der Wal bewijst in O.I. inkt zijn te kentalent van menselijke koppen en figuren.(De Graafschapsbode)
1969. ”Erg agressief zijn de tekeningen van Fred van der Wal, die nauwelijks te onderscheiden zijn van grafisch werk. (Bron onbekend)
1969.”Fred van der Wal is de monnik onder de monniken.Zijn tekeningen die bijna niet van etsen zijn te onderscheiden zijn,zijn opgebouwd uit aller lei puntjes en altijd voorzien van een enorm be werkelijke bloemenrand.(Arnhemse Courant)
1969.”Zeer scherpzinnig doen de pentekeningen aan die Fred van der Wal met uiterst technische be heersing vervaardigt,vaak rond van vorm en met on derschriften,of rondschriften,die zowel met genoe gen bekeken als gelezen kunnen worden. (Arnhem se Courant)
1970.”Fred van der Wal toont in Galerie Tardy in Enschede met achttien tekeningen en gouaches zijn meestersschap.Naar voorbeelden van foto’s worden figuren in de composities geplaatst.Overal zien wij hem met de grootste precisie aan het werk.Iedere lijn die met de hand getrokken wordt kan mislei dend zijn en is in zijn ogen verdacht.Hij maakt ge bruik van de brutale manier van adverteren en kiest uit de honderd-en-een beeldend die dagelijks op ons af komen via de media.Door een kleine ingreep moet het alledaagse plaats maken voor het bijzonde re.Hoe kleiner de ingreep is hoe krachtiger vaak het resultaat.Hoewel Van der Wal zichzelf een keer aan een draad om de hals de verstikkingsdood laat ster ven,zijn het vooral vrouwen die bij hem het meest te verduren krijgen.De manier waarop Van der Wal zijn stukken samen stelt heeft veel gemeen met de pop art.Hij protesteert niet tegen de techniek of de stad en attendeert niet op wantoestanden.Zijn werk is absoluut zonder moraal.Het valt op dat hij tot nu toe de ouderwetse middelen als de tekenpen en de penseel benut,terwijl hij juist het eigen hand schrift en de invloed van het gebruikte materiaal zo veel mogelijk tegen gaat.Adembenemend is het om te zien hoe alles met dezelfde concentratie wordt uit gevoerd.Het is een kleine fout en tientallen werk uren kunnen doormidden worden gescheurd en op een prop in de prullenmand gegooid worden.Het lijkt alsof met de vele uren ambachtelijk werk die aan ieder stuk besteed moeten worden de agressie groeit en de ideeën gemener worden.Met valse kleu ren en venijnige trucs worden al de zintuigen aan het werk gezet.Gezichten uit de ergste dromen schreeuwen ons met wijd open mond iets toe.Wie op een tentoonstelling voor een werk van Fred van der Wal staat voelt zich op alle mogelijke manieren bedreigd en heeft misschien zo af en toe de neiging achter zich te kijken.Naar een werkje van Fred van der Wal kijkt men niet alleen met de ogen maar ook met de neus en de oren.In een cirkel worden lich aamsdelen rond geslingerd.Armen,handen,hele en halve vrouwen zijn in een soort wasmachine ge daan.In de centrifugale werking lossen normale situ aties op.Een grote herenhand,met keurig geknipte nagels,neemt in de gewijzigde toestand de tempera tuur op.De thermometer wijst tweeënveertig graden aan!De toestand is kritiek en niets ontsnapt aan de aandacht van de kunstenaar.Uit vrees voor het on verwachte,de ongelukken die op iedere hoek van de straat en ieder ogenblik de mens kunnen overvallen zien wij van der Wal alvast tot de aanval over gaan. Op papier met de scherpe pen en het kleine penseel tje durft hij alles,in het gewone leven neemt hij lie ver niet al te grote risico’s.(Elsevier’s Magazine)
1970.”Waarin de allerjongsten als Fred van der Wal visie en levensgevoel van de eigen generatie ver tolken.En juist deze generatie van “levensvertel lers” doet dat weer met een heerlijke onverschillig heid jegens de officiële mode (ook al gaan elders ontwikkelingen in hun richting) en met een ernstig e,kritische houding,die elk luidruchtig effekt ver mijdt en liever bij het kleine en bij de tekening als basis begint.En waarschijnlijk is dat ook wel de re den,waarom wij hen van jaar tot jaar,van expositie tot expositie gestadig zien groeien in zelfstandig heid van uitdrukking en in de breedheid van de be heersing van hun middelen.(Algemeen Handels blad)
1970.”Da ist Fred van der Wal mit seinem “Hollän dischen Käsemädchen” und weiteren munteren Ein fällen und Geschichten in Federzeichnungen,die als fast unerhört in ihrer feingliedrigen Strich manier zu würdigen sind.Eine enorme Leistung!” (Elm Ku rier)
1970.”Nog eens de vereenzaamde mens bij Fred van der Wal en nog veel,veel meer,ondanks de be perkte realiteit van het realisme.(Nrd. Veluws Dag blad)
1970.”Fred van der Wal,behorende tot de “genera tie van nu.”Hoewel beinvloed door pop-art,absur disme en surrealisme werkt Fred van der Wal an ders,namelijk met een middeleeuwse precisie,die zelden meer wordt gevonden.Hij hanteert de teken pen verbazend knap in een schijnbaar super-realis tische stijl.Hij voegt daar echter elementen aan toe. Bij hem heeft een meisje in badpak scharen als arm en en benen.Soms heeft ze een hoofd,soms niet.Het brutaal poneren van stellingen,zowel in de mee ge tekende teksten als in de expressie van zijn figuren gelegd,doet denken aan de maatschappij kritiek van de pop-art.Zijn zin voor precieus tekenen en de ab surde samenstellingen van zijn figuren en zelf por tretten verwijzen echter naar de surrealisten.
Fred van der Wal is veel te intelligent om zich aan één van die uitersten te verbinden.Hij vindt een ei gen tekenstijl maar ook een synthese in zijn bin ding met de maatschappij.Richt zijn mede exposant van Wensveen zich op de buitenwereld,Van der Wal heeft daar in feite weinig boodschap aan en te kent eerder zijn “binnenwereld” maar met een idi oom ontleend aan de realiteit.Het pop element (het oprecht onthullen van de werkelijkheid met direct aansprekende “populaire” beelden) is een schijn ma noeuvre.Het is een voorhang waarachter een hang tot onthullen van zichzelf schuil gaat.Je zou hem een surrealist kunnen noemen,die zich van stijl mid delen ontleend aan de pop art (en die dwingend rea listisch en knap weer gegeven) bedient om meer over zichzelf te vertellen dan over de werkelijk heid,zoals die zich in maatschappelijke verbanden voordoet.(Haarlems Dagblad)
1971.Leo Musch sterk onder invloed van Fred van der Wal.”(Algemeen Handelsblad)
1971.”Zijn associaties komen hard aan, soms cru, bitterheid blijkt,sarcasme treft, zal nog meer groters presteren.” (Arnhemse Courant)
1971.”Voor Leo Musch moet het inrichten van deze tentoonstelling toch wel enigszins deprimerend ge weest zijn.Want juist waar hij Fred van der Wal als voorbeeld neemt,namelijk in de techniek,schiet hij schromelijk tekort.Leo Musch is een epigoon van Fred van der Wal.De laatste scherp,banaal,heel hu moristies,esthetisch,voor sommigen protesterend. De eerste exposant Leo Musch echter totaal niet!De manier van componeren wordt door het werk van Fred van der Wal aangegeven.Ik geloof dat Leo Musch moet oppassen geen epigoon te worden van Fred van der Wal en moet proberen een eigen vorm te zoeken en of hem dat zal lukken is de vraag.” (Arnhemse Courant)
1971.”Ook bij hem wordt het publiek geconfron teerd met momenten uit het bestaan,maar behalve dit en de keuze van het materiaal houdt de verge lijking op.Van der Wal presteert het zijn publiek tot slachtoffer te maken door het met harde directheid te dwingen tot identificatie.Zijn associaties komen hard aan en lijken soms wreed.Dit werk zoekt z’n weg in een schijnbaar ludieke ironie,die bij de dóór kijker de beginnende glimlach doet verkrampen zo dra de bitterheid en het sarcasme treft.Hij is onge twijfeld een knap tekenaar en naar mijn smaak zal hij door een meer naar buiten gericht engagement nog meer groters kunnen presteren.”(Veluwse Post)
1971.”Zijn werk is zonder moraal.”(Elsevier)
1971.”Oorspronkelijk,tijdrovend werk met opvallen de zeggingskracht,zwarte humor,macaber,associa ties met pijn en erotiek en de uitwassen daarvan.” (Edese Courant)
1972.”De oncontroleerbaarheid van de methode wordt door Fred van der Wal geïllustreerd met de mogelijkheid dat voor niemand na te gaan is of-om maar iets te noemen- mijnheer A.L.J. te H.,die zo juist een tientje meer heeft geboden,wel bestaat. Van der Wal is voor de opening van de tentoon stel ling naar Podulke toe gegaan om hem te bepra ten, maar de laatste smeet hem zonder meer de deur uit met de woorden:”Voor mijn part kun je door het pla fond vliegen en ik zal je daar bij helpen ook.” Wel moet gezegd worden dat Podulke inderdaad op zijn expositie een grote verscheidenheid aan kunst werk en heeft hangen.Een deel daarvan heeft Podulke verkregen,aldus Van der Wal,door ze met rijks sub sidie te kopen van Galerie Mokum.Dat met rijks subsidie gekochte werken binnen 5 jaar niet van ei genaar mogen veranderen,zonder het subsidie be drag terug te betalen,zou voor Podulke geen punt zijn.(Vrij Nederland)
1974.”Wat hij nu maakt binnen de stijl van een koel toegepast surrealisme-de combinatie van ongelijk waardige inhouden binnen één vlak- is heel knap. Deze lithos en zeefdrukken boeien door het voor dragen in heel precieze stijl van ongeloofwaardige situaties.” (Haarlems Dagblad)
1974.“Soms leidt superrealisme tot surrealisme,zo als bij Fred van der Wal (Badkamer en Voor de val).(De Limburger)
1974. “Badkamer en Voor de val (het laatste wel licht geïnspireerd door Antonioni’s film Zabriskie Point). (Dagblad voor Noord-Limburg)
1974.”Een meneer D.Wolf laat zich inschrijven en neemt een kanjer van een pentekening mee getiteld “Valentino Dying.”van Fred van der Wal.Het werk kost maar liefst 1000 gulden en stelt voor een pak kranten (Daily News) ergens in een weiland neer ge gooid.Hij betaalt 15 piek en mag er mee weg lopen. De juffrouw kijkt bezorgd naar buiten want het giet van de regen.Ze zegt tegen meneer Wolf:”Als U de volgende keer even een dekentje mee neemt…dat is hier de gewoonte.Hij snapt het volkomen,nee, hoor, dat is geen punt.Trouwens,zijn auto staat vlak bij: Valentino Dying gaat hup zo achterin en hup naar de Bijlmermeer.(Accent)
1975.”Ik heb vroeger wel eens geschreven over de knappe graficus Fred van der Wal.Hij zat toen nog in Haarlem en exposeerde bij Galerie Mokum in Amsterdam.Nu woont hij al lang weer in Am ster dam en heeft de laatste tijd nogal van zich doen ho ren,niet alleen door een aantal exposities,maar ook door zijn uitspraken.Op de uitnodiging voor zijn ten toonstelling bij Felison op Beeckestijn staat zo’n uit spraak van hem:”Ik ben liever niets naast René Ma gritte,dan iets naast een Nederlandse collega.”
Boud gesproken natuurlijk.Van mij mag ie,want zijn bladen zijn volgens mij wel degelijk iets en van der Wal is niet niets.
Afgezien nog van het feit dat hij een van de eersten is geweest die als jongere hier in ons land een der gelijk vervreemdend realisme hanteerde is hij ook iemand die de grafische en druktechnieken tot een maximum hanteerbaar en dienstbaar heeft ge maakt.Zijn vormen wereld ontleent hij aan de mo derne wijze van mens zijn in een nieuw soort be bouwde omgeving.Hij doet dit,zoals velen,heel pre cies en met een uiterst knap vakmanschap.En toch is het niet dat wat hem tot Fred van der Wal maakt. Er is iets in de wijze van arrangeren en in de manier van kleuren die zijn bladen direkt doen herkennen als van zijn hand.Bovendien is de consequente hou ding ten aanzien van wat over het algemeen Cultuur genoemd wordt bij hem er één van lichte ironie,zo tussen droom en daad,maar dan welverdomd goed weten wat je doet.Realisten zult ge altijd bij U heb ben.Van der Wal heeft daar zijn eigen commentaar op.
Fred van der Wal zegt tenslotte:”Er moet een ander perspectief zijn.In de wereld ben je toch niet van de wereld.Ik accepteer dat.Ik ben nogal onder de in druk van Hal Lindsey’s De Planeet die aarde heette. Ik heb me verleden jaar laten dopen.Kollegas lach ten mij daarom uit op Arti et Amicitiae,maar dat kan me niets schelen.Ik zou nog wel willen zoeken naar een aanzet naar een nieuwe christelijke kunst. Voor zo lang het overigens nog duurt met de pla neet die aarde heette.” (De Tijd)
1975. ”Geen behoefte aan dit soort werk. Modieus soort pop-surrealisme. Hij is inderdaad niets.” (Haarlems Dagblad)
1975. ”…of Fred van der Wal met zijn intrigerende grafiek.” (De Tijd)
1976.”Hij blijkt een rasechte Amsterdammer te zijn,Fred van der Wal en om te zien ook nog eens een echte Hollander,blond,blauwogig en voor zich tig in het formuleren van zijn gedachten,eerder af wachtend dan inhakend bij de vragen van zijn ge sprekspartner.Ga je alleen op zijn schilderijen en grafiek af,dan ontmoet je een heldere en een zich on derscheidenende mentaliteit die wars is van elke be lijdenis lyriek in het beeldende en zich eerder lijkt aan te sluiten bij de mentaliteit van de nul-kunste naars.Het gesprek is aanvankelijk aarzelend.Het is moeilijk vat op hem te krijgen.Dit interview is een poging tot plaatsbepaling.We besluiten zijn leven in grote lijnen door te nemen.
“Ik kom uit een verknipt gezin.Vader en moeder los bandig levende halfpsychiatriese patiënten.Ik kan me ze niet herinneren.Ik heb een zeer bedreigde jeugd gehad.Mijn moeder moet nu ergens een me vrouw zijn en ik heb geen zin om vreemde me vrouwen aardig te vinden.Vanaf mijn tweede le vensjaar bij mijn verbitterde grootouders.
Hij kan niet als Boudewijn de Groot in die jaren af scheid nemen van “mijn goede jeugd herinnering en” en een muzisch testament van zijn jeugd na la ten.In 1967 geeft hij zijn eerste folder uit met zelf geschreven teksten.Daarin staat o.a.:”Fred van der Wal zwart op wit,a new unimitable image for 1967 en volgende jaren.he who thinks will lose his place in heaven…In spijkerharde onverbiddelijke inkt kristalliseren zich obsessies,frustraties en complex en,zwart op verblekend papier,het uurwerk van zijn angst slaat vele slagen over,de roep van Oedipus weerklinkt,de vrije val van de vrees houdt alleen hem in zijn ban.Hij baant zich moeizaam een weg, de penseel als houweel hanterend door ongebaande nachtgebieden van het onbewuste.Dit gaat ver!”
Fred van der Wal:”Ik voel me niet meer zo geblok keerd,ben niet meer in het verkeerde schoollokaal te recht gekomen,maar ik ben voor de maximale over dracht,al mystificeer ik de werkelijkheid weer met rare statements.Die knipoog versta ik,want anders is alles te erg,te verschrikkelijk.Magritte heeft zich beroepen op de poëzie.Ik doe dat ook,het liefst in de mentaliteit van Zero.”
(De Tijd)
1976. ”Speelt graag een wat uitdagende rol;toch een hoogst serieus hedendaags gebruik van figura tieve middelen van pop art tot fotorealisme.” (Alge meen Handelsblad)
1976.”Vervreemdend realisme,moderne wijze van mens zijn,knap vakmansschap.”(De Tijd)
1976.”Boos kunstkindje slaat terug!Op de uitno dig ing staat vermeld:Fred van der Wal is de enige Ne derlandse kunstenaar die geabonneerd is op de Volkskrant,maar De Telegraaf leest!” (Accent)
1976.”Fred van der Wal,actueel,redelijk bekend als één van de meest vooraanstaande vertegen woordig ers van een generatie,die tegelijkertijd een nieuwe wending gaf aan de Nederlandse beeldende kunst.” (Algemeen Handelsblad)
1976.”Kijk uit!Er staat een kunstenaar in de lift.”(De Tijd)
1976.”Fred van der Wal hangt er dus niet alleen om naar te kijken.”(Het Parool)
1976. ”Van der Wal zet de werkelijkheid op losse schroeven.Sinds kort zwakt hij de koelheid van zijn bladen iets af door ze met de hand in te kleuren. Daardoor verschuift er iets in de grafiek;de zeef drukken met hun eigentijdse voorstellingswereld krijgen een 19-e eeuwse tint.Helemaal onbekend met deze techniek is hij niet:vroeger,in het antiqua riaat van zijn vader heeft hij die ook al gebruikt bij het inkleuren van 19-e en 18-e eeuwse grafiek.Het inkleuren moet zeer zorgvuldig gebeuren en vooral gelijkmatig.De kleuren mochten niet overheersen, hooguit als steun fungeren.Daarom gebruikte men vaak een soort halfkleuren,wijkend blauw,zacht groen,sepia,zacht groen,lila,roze.Fred van der Wal begon in 1963 te schilderen aanvankelijk abstrahe rend en zoekend,maar dat was ineens afgelopen toen hij de pentekening ontdekte,de discipline die deze techniek eiste,de kwelling misschien ook.Pas in 1972 ging hij de zeefdruk techniek gebruiken. Het ontleden van het puur realistiese beeld houdt hem van die tijd af erg bezig.Hij is nu al lang weer zo ver dat hij verder gaat schilderen.Kennelijk is die lange weg,via de fotografie,de zeefdruk,het lenen van realistiese beelden van de media en andere tech nieken nodig geweest om weer met olieverf te gaan beginnen.Na deze expositie krijgt hij een tentoon stelling bij Galerie Bouma,eveneens in Amsterdam waar enkele van zijn schilderijen te zien zijn met na me over onderwerpen die ook op zijn hand gekleur de zeefdrukken worden behandeld en te zien zijn. Ofschoon Van der Wal technisch de bladen en ook de schilderijen precies uitwerkt is de keuze van zijn onderwerpen er een die de werkelijkheid op losse schroeven wil zetten.
Hij zegt:”Ik ben gebiologeerd door de mythe rond om mensen en dingen.Ook in de kunst.Het leukste is trouwens het verzenden van uitnodigingen voor een expositie.”(De Tijd)
1977. ”Haat-liefde verhouding met het kunstmatig consumenten paradijs.”(Ad Valvas)
1978. ”Opmerkelijke humor die Amerikaans aan doet.”(De Typhoon)
1978. ”Fred van der Wal is oorspronkelijk opgeleid tot onderwijzer aan de kweekschool te Bloemen daal. Op die kweekschool heb ik een vervelende tijd gehad.Ik had toen al liever schilder willen wor den, maar er was in die dagen geen keus.Het was of op een kantoor zitten of in het onderwijs gaan. Drie maanden voor het behalen van de hoofd akte ben ik gestopt. Niet omdat ik het zo slecht deed,maar ik zag het niet meer. Werk van Fred van der Wal is o.a. in het bezit van het prentenkabinet van het Ste delijk Museum, Amsterdam en de Nederlandse Kunststichting.”(Pulchri Nieuws zesde jaarg. Nr 1, 1978)
1978.”Enfant terrible zet zich af.”(Arnhemse Cou rant)
1978.”Hij heeft nooit een beurs gehad. Een opmerk elijk feit. Het feit dat hij daar niet op terug valt schept voor hem een stuk vrijheid dat die creativi teit wel eens ten goede zou kunnen komen. Eigen lijk zet hij zich af. Een ware kunstenaar is altijd een enfant terrible. Ik hoop dat hij dit nog lang blijft, al dus burgermeester Van Holthe tot Echten.” (Edese Courant)
1978. ”Nog een ander facet van het nieuwe realis me vertegenwoordigt het werk van Fred van der Wal:in zijn schilderijen is vaak sprake van een mil de,wat anekdotische humor,zoals op deze expositie met een klein schilderijtje van een oude vrouw en haar hondje,die samen uit het raam kijken.Een mild schilderij met veel gevoel voor sfeer gemaakt.” (De Typhoon)
1978.”Literair getint en dan zijn de oplossingen aan grijpender,soms anekdotisch en humoristisch.” (Arnhemse Courant)
1978.”Elke artiest droomt van een internationale carrière,” weet de beeldend kuntenaar Fred van der Wal (35) ons te vertellen,”maar ik,Fred van der Wal probeer daar juist van af te komen!Ik hoef niet zo nodig naar het buitenland.Ik heb pakken invitaties voor tentoontellingen over zee.Ze begrijpen daar heel goed waar ik mee bezig ben.Ik vouw van de mij toegezonden korrespondentie meestal vliegtuig jes.Ik wacht af.Holland is een pracht land en Fries land een mooi plek om te wonen.Vliegtuig in,vlieg tuig uit,wonen in hotels,je kinderen jaren lang niet zien en omgaan met de jet set,wie wil dat anno nu nog?Ik niet in elk geval.Ik krijg al hoogtevrees als ik op een Friese terp sta,laat staan op het Empire State Building.Ik hoef niet in het Museum Of Mo dern Art te exposeren.Ik ga net zo lief naar Ame land een dagje picknicken.Ik houd van Holland,dat ondergelopen moeras van mest,mist en me lancho lie.Ik ben de enige Hollandse kunstenaar die nog nooit een beurs,stipendium of toelage kreeg, terwijl ik,Fred van der Wal al veertien jaar bezig ben en meer dan negentig tentoonstellingen hield in Zwe den,Duitsland,Frankrijk en Engeland.Ik zit niet eens in de contraprestatie.En daar ben ik trots op.Het wordt nu toch wel langzamerhand tijd om een kun stenaar als ik,die als één van de eersten een realis tiese kunst vertegenwoordigt,eens flink van staats wege te belonen!”(Edese Post )
1978.”Fred van der Wal is een autodidakt die eigen lijk voor een andere toekomst was bestemd.Wie is Fred van der Wal?
Fred van der Wal werd op 30 okt. 1942 in Renkum geboren in het pand dorpsstraat 62 waar zijn vader een boekhandel dreef.Twee jaar later in de herfst van 1944,vlucht het gezin van der Wal en weet de vader op het nippertje aan arrestatie door de S.D. te ontkomen.Fred vóór en zijn zusje van 8 maanden achter op de fiets in een koffer waar een gat in was gemaakt voor het kinderhoofdje.Woonhuis en boek handel werden geplunderd en naderhand bij de slag om Arnhem ten dele verwoest.
Na de gebruikelijke schoolopleiding volgt Fred van der Wal de pedagogiesche akademie te Bloemen daal.Daar maakt een leraar Nederlands hem bekend met een Galerie voor surrealistiese schilders in Am sterdam;drie maanden voor het hoofdakte examen besluit Fred plotseling schilder te worden (een soort schok der herkenning die ook gebeurde bij Pyke Koch,die eveneens op hield met studeren).Hij maak te en vrij snelle start en bekent zich als “Nieuw rea list” ook wel de “Nieuwe Figuratie” genoemd.Een stroming die zich duidelijk tegen de Cobra groep af zet.”(Edese Post)
1978.”Op het omslag van deze aflevering van Ca ramba staat een tekening van Fred van der Wal uit Veenwouden,onze allereerste abonnee.”Ik schilder realistiesch zonder terug te vallen op het verle den, de Oude Meesters of het akademisme,”zegt hij en toont tot 17 dec.Zijn werk in Galerie De Oude Boe kerij te Ede.Eén van de eerste verzamelaars van ech te van der Wals is Heere Heeresma aan wie een an dere tekening,”Mijmeringen naast mijn naaimachi ne” is opgedragen.Die prent toont een naaimachine en een welgeschapen juffrouw;beiden,zoals Fred ons schrijft,”bevinden zich onder mijn handbe reik.”(Caramba 5)
1978.”Deze kunstenaar die zichzelf aanduidt als “The freewheelin Fred van der Wal” en “A Greta Garbo in modern Art,” is dit jaar in Veenwouden komen wonen. Ondanks deze bombarie maakt Fred van der Wal uiterst verzorgd werk. Het meeste werk heeft een absurdistiese, soms surrealistiese in slag hoewel er ook enkele “koele” registraties zijn van bijvoorbeeld een overhemd op een uitgespreide jas. Zo is er een portret van een spaghettie eter met een lange sliert over het hoofd en is er ook een man bij wie een kolossale gloeilamp in plaats van een hoofd uit zijn boord steekt. Lichtdrager heet deze prent. De beelden die Van der Wal presenteert zijn op het eerste gezicht interessant, maar doen toch wat gemakkelijk aan al valt er niks af te dingen op de techniese prestatie.(Leeuwarder Courant)
1979.”Bekend om zijn niet zachtzinnige uitspra ken, eigenzinnig, zeer onverbloemd taalgebruik, ho ge-dunk-van-zichzelf image,verstaat ondanks alles toch zijn beeldend vak!” (Eindhovens Dagblad)
1979.”Fred van der Wal,die,ooit bekend geworden door zijn geraffineerde zeefdrukken,nu ook met schilderijen komt en duidelijk een hernieuwde start heeft gemaakt.”(Het Parool)
1980.”Badinerende kijk op de erotiek. Fred van der Wals direkt aansprekende zeefdrukken boeien spe ciaal door de grote techniesche vaardigheid waar mee ze zijn gemaakt en door de fijne kleur nuan ces. Overigens zou ik graag eens wat meer nieuw werk willen zien.” (Leeuwarder Courant)
1980.”Een fraaie zeefdruk is “Gesorteerd Goed,” sa mengesteld uit afbeeldingen van allerlei kleine voor werpen.”Met gesloten blinden” lijkt een hommage aan Magritte,de Belgische surrealist.Over het alge meen is het werk van Fred van der Wal uitstekend uitgevoerd maar inhoudelijk blijft het wat aan de op pervlakte.”(Leeuwarder Courant)
1981.”Binnen het realisme laat Fred van der Wal zich verder niet rubriceren.” (Nieuwe Apeldoornse Courant)
1981.”Te veel van het goede,soms zelfs bijna verve lend,soms lieflijk,soms benauwend,veelal zorgvul dige typografie en klinkende teksten.Boeiend en knap,bijzondere composities.Fred van der Wal is op velerlei terrein actief.” (Arnhemse Courant)
1981.”Fred van der Wal,veelzijdig en boeiend,is op velerlei terreinen actief,werkte als illustrator voor diverse kranten,tijdschriften en een reklameburo,hij fotografeert en schrijft over beeldende kunst…” (Kijk op Kunst)
1981.”Dubbele optiek,artistieke visie op het leven, technisch ambachtelijk weergegeven,een levensge voel vol dreiging,angst en frustratie.”(Nieuwe Apel doornse Courant)
1982.”Over eigentijds gesproken,dat is zeker Fred van der Wal met zijn zeefdrukken (handgekleurd), zoals Vallend Water en Fleurs Du Mal… vertegen woordiger van het Nieuw realisme,een richting die een steeds sterker wordende invloed krijgt.” (Edese Post)
1982.”Fred van der Wal:Beeldende kunst is het me dium bij uitstek om aan je herinneringen,dromen, gedachten,fixaties,obsessies en frustraties vorm te geven en mee klaar te komen.Een psychotherapeu ties middel met kunst als doel.Zo blijf je gezond. De kunstenaar die dat niet wil,gaat maar twee appel tjes met een fles op het doek zetten.Of schildert kerk interieurs.Over het kunstenaarschap is Fred van der Wal van mening dat het een mooi maar een zwaar vak is,waarin het lijden met een hoofdletter L geschreven moet worden;Ik leef bij tegenwind en temperaturen beneden min tien.Ik kies graag de weg van de meeste weerstand.Als het eenvoudig kan,vooral moeilijk doen.Anders gelooft niemand dat je artiest bent.Ik zal wel zo eindigen als ik be gon:aan de waterkant in het Vondelpark met een schetsboek in de hand,aldus de kunstenaar.
(De Man,jrg. ’82,nr.1)
1982.”Eindeloos geduld,stippeltechniek in zwarte inkt,knap van uitdrukking.” (Kollummerkrant)
1982.”Zwart-wit parodieën,ingekleurde zacht glan zende foto realistiese zeefdrukken,gebiologeerd door snel,flitsend ervaren wereld van de reclame, vermaaksindustrie,sex en andere platvloerse expo nenten van de consumptie maatschappij.Geen mid del blijkt te grof om dit de kijker duidelijk te ma ken.” (Leeuwarder Courant)
1982.”Een brief van Galerie Internationale aan de Madison Avenue te New York waarin het oeuvre van Van der Wal “truly outstanding” wordt ge noemd:werkelijk voortreffelijk,opvallend,markant, waarbij dan verder wordt opgemerk dat de tech nische kwaliteiten en de nuances van het hoogste ka liber zijn.Men wil vanuit deze Galerie dan ook graag er aan meewerken dat dit werk ook in Ameri ka bekend wordt.Ook Jef Geeraerts spreekt in een briefkaart lof van het werk van Fred van der Wal:”om in te bijten en te knijpen…”
En Fred van der Wal zelf zegt:”Het interesseert mij meer wat Jef Geeraerts over mijn werk zegt dan de eerste de beste kunstkloon,die zijn veilige bestaan tje te danken heeft aan vriendjespolitiek,stipendia, rijkssubsidies,contraprestatie,stipendia,percentage regeling,reisbeursjes om de horizon te verbreden of het tekenleraarschap.Kunst is geen vrijblijvende vrijetijdsbesteding op zolder in de nieuwbouwrijtjes woning. Beeldende kunst is een manier van leven. Mijn manier…”(Kolummer Courant)
1982.”Objektieve werkelijkheid,drukke komposi ties tintelen van het leven, zeer minutieus en gede tailleerd,technies raffinement.”(Arnhemse Cou rant)
1982.”Opzienbarend aantal tentoonstellingen in bin nen- en buitenland…gecombineerd met zijn vaak niet zachtzinnige uitspraken maakt duidelijk dat Fred van der Wal,die autodidakt is,kunst maken niet ziet als een vrijblijvende vrijetijds besteding, maar:Beeldende kunst is een manier van leven.Mijn manier.” (Tilburgse Koerier)
1982.”De ommekeer in z’n leven naar de kunst was op de Bloemendaalse kweekschool (sept.1960-mei 1966) waar enkele maanden voor het hoofd akte examen,de interesse voor het surrealisme groter bleek dan het diploma.Door de docenten tekenen en literatuur werden de invloeden van schrijvers om ge zet naar beeldende kunst in de vorm van schilde rij en en tekeningen.De anti-maatschappelijke in stel ling in de jaren zestig bleek aan te spreken en zorg de voor een autodidact die al in 1966 zijn eerste tentoonstellingen had in kunstcentrum De Ark te Haarlem en Galerie De Sfinx in Den Haag.Het twee jaar werken in een hoofdstedelijk antiquariaat bracht hem in aanraking met vele antieke prenten en de ontmoetingen in Galerie Mokum,bleek voor hem de bakermat te zijn van de Nederlandse realist en.Een doorbraak was de tentoonstelling “Jonge Ne derlandse realisten” in het gemeente museum te Arnhem,waarna vele exposities volgden, overwe gend in Nederland en enkelen ook daar buit en. Rondreizende groepstentoonstellingen en “one mans” zullen zo rond de 150 bedragen.De productie van de afgelopen 16 jaar schat hij op zo’n 320 tekeningen,schilderijen en gouaches, daarnaast is er nog grafiek in de vorm van zeefdrukken,lithos en offset drukken.
Maak wat je mooi vindt en blijf vooral niet werken binnen een vast raam,is een standpunt dat ook speelde toen hij een punt zette achter z’n leraren op leiding;dingen doen die veel leuker zijn en daarmee verder doorgaan,want zoals hij zelf schrijft:Het kun stenaarsschap?Een mooi vak,maar een zwaar vak, meneertje.Lijden met een grote el.Daar houd ik zo van.Altijd de weg van de meeste weerstand.Als het eenvoudig kan altijd moeilijk doen.” (Bergumer Courant)
1982.”Recensies zijn zeer lovend en prijzend… blijkt secuur en precies vakman,knap,al zal niet ie dereen zijn onderwerpen waarderen,maar dat raakt de kunstenaar waarschijnlijk nauwelijks.Zeer zelf bewust!” (Actief)
1982.”Zeer aanstootgevend,sexueel-eroties,sugges tief,uiterst kwetsend voor vrouwen,hoort niet in openbare gebouwen thuis,CDA gemeente raadslid vroeg zich in de gemeenteraad af of hier niet een grens was gepasseerd.De wethouder wees er op dat dit soort zaken vanaf de zondeval al heel gevoelig liggen!” (Leeuwarder Courant)
1982.”In ragfijn nylon geklede dames zijn aanstoot gevend en strijdig met de wet op de openbare ze den,n.b. naakt geschilderd.Klachten van GPV stem mers over de wijze waarop ze zijn geportretteerd. Ook de CDA fractieleider plaatste vraagtekens bij deze expositie.” (Friesch Dagblad)
1982.”Expositie van Fred van der Wal moet vol gens GPV uit gemeentehuis verdwijnen.” (Ber gumer Courant)
1982.”RPF-GPV wil sexueel-erotiese portretten van Fred van der Wal verwijderen.” (Bergumer Cou rant)
1982. ”Dit kunnen wij onze burgers niet langer aandoen.Deze expositie is erotisch en ook nog sexu eel, dus in strijd met de goede zeden!” (Actief)
1982.”De tentoonstelling van Fred van der Wal wordt druk bezocht.De zonde lokt?Twee naakte vrouwen maken pret onder de douche,naakte vrouw met naaimachine,naakte jongeman met naakte foto graaf suggereert zijn latente homosexualiteit,jarre tels en laarzen, vaak luchtig, aards, vrolijk,wat sur realistisch. Kop dicht en genieten!” (Leeuwarder Courant)
1982.”Fred van der Wal is gek op leer,die liefde steekt hij op zijn schilderijen niet onder stoelen of banken…strak in het zwarte leder geregen meeste ressen…dat riekt naar SM,maar Fred van der Wal gaat nog een stapje verder,toont naakte mannen,die zich overgeven aan het genot van prangende was knijpers op de tepels.” (Leeuwarder Courant)
1982.”Raadslid Welmers van het RPF vindt de schilderijen en grafieken van Fred van der Wal sexu eel eroties van aard,suggestief,aanstootgevend en kwetsend voor de vrouwen.In de kringen van de heer Welmers maken mannen uit wat vrouwen moe ten vinden!”(Drachtster Courant)
1983.”Zweet,sex,walging,sadomasochisme en ande re vormen van (sexuele)lust- en onlustbeleving.Een opvallend showkarakter?Onwillekeurig rijst de vraag of Van der Wals bekentenisen inhouden dat hij een werkelijke,overtuigde sado-masochist is. Daar tegenover staat dat alles in vergelijking tot het eerdere werk harder is geworden.Het spel element lijkt goeddeels uitgeschakeld.Van der Wals nieuwe werk is minder vrijblijvend,beter.De vraag wie hij is mag derhalve misschien nog het best geïllus treerd worden met het zelfportret op de uitnodig ing;het gezicht frontaal naar de kijker toe,de tong dreigend uit gestoken en de brilleglazen spiegelend in het felle licht” (Leeuwarder Courant)
1983.”Fred van der Wals maatschappijlikkerige in gezonden brief benam mij de lust tot ontbijten.”
(De Volkskrant)
1983.”Met de uitspraak van kunstschilder Fred van der Wal betreffende de BKR ben ik het roerend
eens.” (De Volkskrant)
1983.”Van der Wal uit Friesland heeft wel een erg beperkte kijk op het functioneren van de beeldende kunst en erg weinig interesse in de nu levende kunst.” (De Volkskrant)
1983.”Fred van der Wal:Nieuwe eisen BKR een ge zonde zaak.”(De Volkskrant)
1983.”Waar haalt Fred van der Wal de moed van daan het penseel nog ter hand te nemen?” (Leeuw arder Courant)
1983.”Fred van der Wals rabiaat rechtse opvatting en.” (Leeuwarder Courant)
1983.”O,ja,Fred van der Wal heeft zijn lidmaat schap van de BBK opgezegd!”(Leeuwarder Cou rant)
1983.”Fred van der Wal moet een groot ziener zijn,bijna een profeet.Ik ben namelijk als museum direkteur zo bang voor die vreselijke lelijke woord jes die je zult gaan gebruiken,net zoals die schut tingtaal toen bij je tentoonstelling in Pulchri Studio in Den Haag.Zo’n gedreven schrijver toch en toch ook zo’n groot kunstschilder.Groet Bernardine maar van me,m’n lekker hartje.Je onderdanige Wou ter van der Horst.” (Drachtster Courant)
1983.”Technisch werk van goed nivo.” (Leeuwar der Courant)
1983.”Waar leeft de heer van der Wal zelf eigen lijk van?” (Leeuwarder Courant)
1983.”Door zich kritisch tegenover zijn collegas op te stellen,zeker van de achterban,de silent majority, laadt de heer van der Wal de verdenking op zich zijn toekomst nu al zeker te willen stellen.” (Leeuw arder Courant)
1983.”Gebrek aan talent moet niet beloond wor den,” zegt Fred van der Wal.” (Kijk op het Noor den)
1983.”Opmerkelijke visie van kunstenaar Fred van der Wal die zegt;Ik ben niet solidair met mijn mede kunstbroeders.Ach,verzucht Fred van der Wal;ik wilde altijd al het allerliefste Niets met een grote N worden,daarom werd ik ook kunstenaar en dat is een goede stiel voor iemand zoals ik die 12 scholen met 13 ongelukken af liep.Schilderen is voor mij geen vrijblijvende vrijetijdsbesteding op zolder van een nieuwbouwrijtjeswoning,maar een way of life. Het is voor mij de rechtvaardiging van mijn be staan.Een existentiële noodzaak!” (Bijtijds)
1983.”Eigenaars en bewoners van het vroegere Weinmakkershus zijn nu kunstschilder Fred van der Wal en zijn vrouw Ina Bosse.” (Actief)
1983. ”Deze veertigjarige in Renkum geboren kun stenaar woont sinds een half jaar in een oud wagen makershuis in Garijp.”(Pulchri nieuws)
1984.”Een kunstenaar die de laatste jaren nogal veel en luidruchtig aan de weg heeft getimmerd is Fred van der Wal (1942) uit Garijp.Van der Wal ver staat dan ook de kunst iedereen en alles meesterlijk te ergeren en dat bewonder ik in hem.”(Leeuwar der Courant)
1984.”Zo’n verraderlijke solist vindt menigeen Fred van der Wal,kunstschilder en Galerie houder te Garijp.Deze dissidente kunstenaar schopt al gerui me tijd tegen de BKR.” (Leeuwarder Courant)
1984.”Verraderlijke solist Fred van der Wal is niet zo verraderlijk.” (Leeuwarder Courant)
1984.”…want nadat Fred van der Wal mij eens on aangenaam verrast heeft met een brief vol vloeken, lees ik zijn teksten sowieso niet meer.” (Drachtster Courant)
1984.”Inderdaad heb ik Fred van der Wal ernstig geadviseerd zijn domme geschrijf en geschilder on middellijk te staken.De Smallingerlandse kunste naars nemen het niet meer.Als hij nu niet stopt zou dat een echte culturele ramp zijn.Sommige mensen leren het ook nooit.” (Drachtster Courant)
1984.”Fred van der Wal; Ik denk dat er in de kunst geen enig gangbare antwoorden zijn.” (Leeuwar der Courant)
1984.”BKR neffens Fred van der wal net in goede regeling.De leste jierren dat ik yné BKR siet,wie ik mar wat oan ‘t ruchhouwen.” (Frysk en Frij)
1984.”Zijn interesse gaat uit naar goed gebouwde, van top tot teen geëpileerde,zwaar geparfumeerde dames,van Kopf biss Fuss in extra spannend,zwart leer,waarbij die hoge,leren laarzen puntig de superi oriteit van de eigentijdse,bevrijde vrouw beklemto nen.” (Tubantia)
1984.”Fred van der Wal gaat al een kleine twintig jaar honend en uitdagend door ons kunstwereldje. De recensenten weten nauwelijks wat ze aan hem hebben.Eén ding staat vast;ondanks zijn zelfspot neemt Fred van der Wal zijn vak niet serieus.Hoe wel,het dient gezegd,hij dat wonderlijke vak uitste kend verstaat.En wel,omdat Fred van der Wal veel te clever is om kunstenaar te zijn.” (Hengelosch Dagblad)
1984.”Kordate uitspraken over de BKR,die hem niet in dank afgenomen zijn door kollega-kunste naars.” (Nieuwsblad van het Noorden)
1984.”Een goed schilderij zal altijd zijn koper vin den.” (Leeuwarder Courant)
1984.”Wat blijkt nu?Fred van der Wal heeft he lemaal nooit geen lessen op de kunstakademie ge volgd.Mijn vraag is:heeft deze mislukte school meester,want dat is ie,eigenlijk wel verstand van de kunst,van onderwijs of van geen van beiden?” (Leeuwarder Courant)
1984.”Fred van der Wal,geboren in 1942 te Renk um had verschillende eenmans- en groepstentoon stellingen in Nederland,Duitsland,Zweden,Enge land en Amerika.Hij zal in het voorjaar 1985 een tentoonstelling van nieuw werk verzorgen in Gale rie 51.”(Edese Post)
1984.”Fred van der Wals werk was al eerder te zien in Galerie 51.In het voorjaar van 1985 is in deze Ga lerie een grote tentoonstelling van het nieuwe werk van deze kunstenaar te zien.”(Edese Cou rant)
1984.”Fred van der Wal: Wouter van der Horst? Het zal me worst wezen!” (Drachtster Courant)
1984.”Fred van der Wal: Goed lezen is een vak apart en dat beheerst Wouter van der Horst niet!” (Drachtster Courant)
1985.”Dus even gebeld met Fred van der Wal om uitleg.” (Algemeen Dagblad)
1985.”Idee van Fred van der Wal de mist in: Geen enkel lid voor Brinkman fanclub!” (Leeuwarder Courant)
1985.”Kunstenaarsgezin bedreigd na grap.” (Nieuwsblad van het Noorden)
1985.”Toch geen Brinkman fanclub.”(Algemeen Dagblad)
1985.”Fanclub voor Brinkman loopt totaal uit de hand.” (Trouw)
1985.”Fanclub voor sympatieke minister Brink man.” (Panorama)
1985.”Tot sekretaris van kunstenaarsvereniging Fria werd Fred van der Wal benoemd,omdat hij, zo als voorzitter van Norden het uitdrukte,hij bij herha ling heeft bewezen de pen te kunnen hanteren.” (Leeuwarder Courant)
1985.”Kanen op de kaken.Het regende beledigende en zelfs antisemietiese telefoontjes en dreigbrieven waaronder een van een knokploeg van extreem rechts.” (Utrechts Nieuwsblad)
1985.Fred van der Wal:”Ik werd telefonies uitge scholden voor zowel fascist als voor rotjood en kreeg talloze dreigbrieven.Het was werkelijk heel erg.” (Elsevier)
1985.Vrije kunstenaar Fred van der Wal uit Garijp schreef een ingezonden brief:”De kleine groep eli taire BKR kunstenaars poogt de gehele vrije kunst markt te monopoliseren en onder de paraplu van het staatskunstenaarsschap te brengen.” (Nieuwsblad van het Noorden)
1985.”Vreugdeloze salon des refusés.De gort droge SM taferelen van Fred van der Wal, afgezakt naar een futloze arrière garde, een stelletje salonkunste naars van de eerste orde, dat zonder gemeenschap pelijke financiële belangen en een kennelijke be hoefte aan eerherstel nooit bijeen was gekomen.” (Leeuwarder Courant)
1985. ”Neem een vergrootglas mee om te genieten van de weergaloze potloodtechniek van Fred van der Wal uit Garijp, ook als U zijn onderwerpen,net als ik,niet altijd kunt waarderen.”(Drachtster Cou rant)
1985. ”Van der Wal heeft inmiddels zijn funktie ter beschikking gesteld en zijn lidmaatschap van kun stenaarsvereniging Fria beëindigd. De voorzitter Ger van Norden zegt de stap van van der Wal te be treuren.” (Leeuwarder Courant)
1986. ”Fred van der Wal is een integere kunste naar.” (Drachtster Courant)
1986.”Voorspelbaar.Fred van der Wal maakt Gede puteerdenkunst.Vleugje symboliek evident.Zijn i deeën blijven steeds in hetzelfde kringetje rond draaien.Verftechnies kan hij alleen enorm veel.Kijk maar eens naar hoe knap hij zijn schilderingen op bouwt uit talloze kleine egale kleurvlakjes.” (Leeuwarder Courant)
1986.”Psychiese en fysieke hardheid,een kultuur van winnaars en verliezers,een zinloze agresie met veel zorg op het doek gezet.” (Heerenveense Cou rant)
1986. Fred van der Wal voorspelt een negatieve in vloed op de toeloop naar de akademies. Volgens hem zal er een soort survival of the fittest ontstaan, nu de kriteria verscherpt zullen worden.” (Dracht ster Optimaal)
1986.”In recente sportverdwazing van kluwens ver vaarlijk uitgedoste wezens.Het vormt een beziens waardige maar kritische kanttekening bij de agres sie in de sport.” (Leeuwarder Courant)
1986.”Fred van der Wal.De sfeer van het reclame af fiche,maak je eigen schilderij met behulp van kleur nummers.Een voorbedrukt stramien om recreatief te borduren en niets meer. Uitgehold.” (Heeren veense Courant)
1986.”Fred van der Wal:Die zogenaamde alternatie ve troonrede,uitgesproken door de toneelspeelster Edda Barends,is de zoveelste mislukte poging onze monarchie en democratie belachelijk te maken.Als groot bewonderaar van het doortastende karakter van dit uitsteken functionerend kabinet heb ik met instemming naar de troonrede van onze echte ko ningin geluisterd.En met mij velen,die niet zoals Ed da Barends,via overheidssubsidies uitgekeerd aan het toneel,op de been worden gehouden.”(De Tele graaf)
1986.”Hij maakt gebruik van veel verschillende technieken;hij schildert,akwarelleert,tekent,etst en li thografeert.Fred schildert realisties zonder terug te vallen op het verleden,de Oude Meesteres of het akademisme.Als de fotografie niet bestond zou hij niet schilderen.Ziet hij een foto,dan denkt hij aan een schilderij.Hij is een perfectionist,maakt duizen den negatieven en dia’s,allemaal als basis materiaal voor zijn werken.Fred zit geen dag zonder werk en heeft genoeg stof voor wel tienduizend jaar.Recent vierde hij een opmerkelijk jubileum met een ten toonstelling in Garijp:Tien jaar uit de BKR.Hij zegt zelf:Die jaren uit de BKR maakten een echte man van mij.Een soort Rambo in het kwadraat maar dan op artistiek gebied!Aldus de Garijper kunstenaar. (Laboratorium Spiegel Shell)
1987.”We horen de laatste tijd wat minder van Fred van der Wal,maar hij is er nog wel.Misschien zullen een paar bezoekers van de tentoonstelling zwaar ge schokt zijn bij het zien van Freds raadselachtige hu mor.” (Drachtster Courant)
1987.”Het prachtige Zandvoort Boulevard van Fred van der Wal is ook nog steeds te koop.Een mu seumstuk!” (Drachtster Courant)
1987.”Allemaal uiterst bekend werk dus,geschil derd in zijn bekende,knap uit tal van kleine vlakjes opgebouwde,realistiese stijl.Het werk bezingt het Dolce far Niente,het zalig nietsdoen,zij het met iro nische ondertoon. (Leeuwarder Courant)
1987.”Want Fred van der Wal zit al lang in het vak. Hij exposeerde al in de vroege jaren zestig bij Gale rie Mokum,toen veel realistiese schilders van van daag hun eerste kwastje nog moesten kopen.In het illustere gezelschap van Dick Ket,Jan Mankes, Sal Meijer en Carel Willink,om er eens een paar te noe men,paradeert hij dan ook terecht in “ Fifty years of Dutch realistic art,” van drs. Jan van Geest en prof. Dr. Hans Jaffé.Fred van der Wal en Jan van den Broek erkenden en waardeerden de manier waarop It Bleekerhus voortdurend aan de weg timmert.” (Drachtster Courant)
1987. “Vrijdag werd de expositie “Fred van der Wal 20 jaar in de kunst” geopend.”(Drachten Opti maal)
1987.”Als Sinterklaaskado kreeg ik een brief van de bekende kunstenaar Fred van der Wal uit Garijp.In het voorjaar hield hij zijn jubileum expositie bij ons.Nu deed hij It Bleekerhus een vorstelijk aan bod:van alle grafiek die hij in de loop van zijn kun stenaars bestaan heeft gemaakt krijgt het museum een exemplaar.Fred van der Wal uit Garijp heeft ons tevens een exemplaar van al zijn toekomstig gra fisch werk toegezegd.Hij exposeerde al vroeg in de zestiger jaren bij Galerie Mokum in Amsterdam toen veel realistiese schilders van vandaag nog hun eerste kwastje moesten kopen.In het illustere gezelschap van Dick Ket,Jan Mankes,Sal Meijer en Carel Willink om er maar eens een paar te noemen, paradeert hij dan ook terecht in “Fifty years of Dutch Realist Art”van drs. Jan van Geest en wijlen prof.dr. Hans Jaffé.”(Drachtster Courant)
1991.”Ik doel hier op kunstschilder Fred van der Wal die,naar ik mij herinner,al vaker voor tramme lant zorgde met zijn soft pornokunst.Het feit blijft recht overeind staan hoe zo’n fijne zogenaamde me de christen als van der Wal een kunstwerk kan ma ken waarop de man zelf in bh,gordeltje en nylons is afgebeeld.Is die poppenkast bedoeld om de burger (zoals mij) te schokken of kleedt hij zich zelf echt graag stiekem in lingerie?Dat zou ik persoonlijk wel eens heel graag willen weten!” (Leeuwarder Courant)
1991.”Inderdaad heb ik in het verleden zeer schok kende beelden geschilderd en zal dat ook nooit ont kennen of mij daar op beroemen.” (Leeuwarder Courant)
1991.”Fred van der Wal: Zelfportret met B.Ha.ha. ha. Is dat niet wonderbaar? Ja,broeders, dàt is nog eens wonderbaar.” (Leeuwarder Courant)
1991.” In de nachtuitzending van de EO op vrijdag morgen kunt U luisteren naar een herhaling van het gesprek dat Feike ter Velde had met Fred van der Wal.Hij is kunstschilder in Leeuwarden.Jarenlang meende Fred bevrediging van zijn geestelijke be hoeften te kunnen vinden in het occultisme.God be vrijdde hem daaruit.Pas veel later,na vijftien jaar, kwam ook Freds vrouw tot geloof.” (Visie)
1996.”Fred van der Wal: Ik schilder realisties, zon der te verwijzen naar de Oude Meesters,het akade misme of de verleden tijd.”(Heerenveense Cou rant)
1996.”Fred van der Wal schildert voor de eeuwig heid.Zijn schrijfsels zitten net als zijn beeldend werk vol tegenstrijdigheden.In de veelheid van ge schreven woorden komt Fred van der Wal naar vo ren als recalcitrant,grof sarcasties,bloed serieus en soms humoristies.Vergeleken bij zijn schrijfstijl is zijn beeldtaal onverwacht fijntjes.Het sterke van de tekeningen is juist dat van der Wal binnen de starre grenzen van het realisme een heel eigen beeldtaal heeft gevonden die zonder anekdotiese toevoeging en de inhoud beïnvloedt.Hij is een kunstenaar met onwaarschijnlijk veel geduld,want in de tekeningen is geen enkel spoor terug te vinden van de potlood punt.Soms ziet het er zelfs uit alsof grote delen met penseeltjes zijn aangebracht.Zo nam van der Wal in 1985 het intiatief tot het oprichten van de Friese kunstenaarsvereniging Fria,terwijl hij ook zegt:Ik ben en blijf een Amsterdammer die terecht neer kijkt op het a-culturele Friese wereldje.” (Leeuwar der Courant)
1996.”Dubbelzinnige tekeningen.De potloodpunten zijn zo scherp geslepen dat ze wel vaak moeten af breken.Fred van der Wal ziet het artistieke proces dan ook als een uiterst vermoeiende en langdurige menselijke aktiviteit die hem niet tot grote opge wektheid stemt.Een tekening kost minimaal vier we ken lang werk,maar vaak veel langer.Geen wonder dat de kunstenaar zijn werk alleen in het licht van de eeuwigheid wenst te zien.De artiest wil zich uit sluitend meten met de Meesters van de 17e,18e en 19e eeuw en ontsteekt in heftig misprijzen als het de zogenaamde moderne kunst betreft.Er moet worden opgemerkt dat van der Wal beschikt over een fabel achtige tekentechniek,of het nu gaat om zijn portret ten of zelfportretten,zijn streken en vlakken zijn zo expressief dat de illusie bijna compleet wordt.De ge opende mond van Saskia Postma is een juweel van een mond.De grijzen en witten scheppen een myste rieuze holte die,en dat is de meerwaarde bij veel van de tekeningen,niet eenduidig is te interpreteren De mond lijkt te zingen,te spreken,te happen,te hij gen,te lachen,te schreeuwen,wie zal het zeggen?
Soms ook ontbreekt ieder leven.Parc de tuileries toont slechts het beeld op de grote sokkel.De tuile rieën is een van de rustigste plekken van Parijs, maar op het schilderij is geen levend wezen te be kennen.Het resultaat van de leegte is vervreem ding. Even leeg en vervreemdend is de kale muur met daarvoor de motorkap van de Mercedes. De ti tel Den Haag Vandaag spreekt boekdelen.Van der Wal is een serieuze joker. Zoals ook blijkt uit het humoristiese interview dat hij met zichzelf heeft ge houden en dat in de galerie verkrijgbaar is.
De olieverven zijn even nauwgezet uitgevoerd als de tekeningen.Van der Wal gebruikt kleine puntjes om het oppervlak niet al te realisties te doen ogen. Zoals hij dit op vergelijkbare wijze in de tekening en doet:soms verruwt hij bewust het oppervlak van de huid, om alles niet te glad en te echt doen lijken. Een sfeer, licht magies en vervreemdend.” (Friesch Dagblad)
1998.”Hij lakt zijn nagels,”schrijft Heleen Crul. ”Draagt kanten ondergoed en heeft zich het afgelo pen jaar verschillende malen in vrouwen kleren ge huld.”
Ik,Fred van der Wal zeg daar op:”Nou en?Waar om ook niet?”Lingerie is vaak fantasties ontworp en,geeft die speciale accenten aan de lichamelijk heid die sommige mannen net als vrouwen waarde ren,veroorzaakt voor de mannelijke liefhebbers een gevoel van opwinding en acceptatie,dus wat is er op tegen?Bovendien waarderen vele mannen een goed geproportioneerd mannenlijf in vrouwenkle ding. Als psychoseksuele variant op de saaie door snee man vind ik dit alles zeer gewenst en meer dan wel kom.Heleen Crul schrijft nogal badinerend over mannen die make up gebruiken,maar met welk recht?In de jaren zeventig lakte ik mijn nagels en al vroeg in mijn tienerjaren droeg ik al dameslingerie. Als kunstschilder beeldde ik mijzelf vaak af in ny lons,jarretelgordel,tangaslipje,bustehouder,op glan zende pumps of in een strakke kokerrok.Toch ben ik geen echte transseksueel,travestiet of homoseksu eel (al hoewel ik daar totaal geen aversie tegen heb) en vind absoluut niet dat ik van twee walletjes eet. Er valt niet te eten en ik pas mij er voor een oor deel uit te spreken over hen die dat wel doen!
Mannen die zich graag verkleden in vrouwen kle ding roepen bij mij al helemaal geen deernis op.Ik zie ze als grens verleggende pioniers van een gene ratie die een eventueel sociaal isolement aan dur ven,onconventioneel zich durven opstellen en meer lef hebben dan menige beoefenaar van boksen of een Oosterse vechtsport!(Leeuwarder Courant)
1999.”…deze keer niet het eroties werk met sado masochisties tintje.Daarvan heeft de kunstenaar op religieuze gronden afstand van genomen.Mensen, stillevens,landschappen en zelfportretten,symbolie se lading.Kleureffekt mooi,maar alles gaat mij te veel op elkaar lijken.(Leeuwarder Courant)
1999. ”Fred van der Wal:Ik ben nog steeds een warm voorstander van S.M. in al zijn facetten,beel dend zowel als in de alledaagse omgang (zo lang men de ander maar vrij laat!) en zie niet in waarom een religieuze overtuiging daarmee in tegenspraak zou zijn.S.M. krijgt bovendien steeds meer rituele, mystieke en religieuze karakter trekken en lijkt om die reden niet in tegenspraak met welke religie dan ook.Het wint de laatste jaren ook in Friesland aan kracht als interessante variant van de intermenselij ke,kreatieve,fantasierijke omgang en is als zodanig een verrijking van het leven.” (Leeuwarder Cou rant)
1999.Hij schildert al 35 jaar beroepsmatig en tekent realisties herkenbare zaken.Er zijn veel moment op names van het boulevard gebeuren bij,zoals te zien zijn in Zandvoort.Zeer herkenbaar en daardoor met een aansprekend verhaal.Een goed gelijkend zelfpor tret heeft enkele maanden gekost om zichtbaar te worden.Deze nauwkeurigheid in de waarneming spreekt duidelijk in de schilderijen,maar verstild zijn ze niet.Het zijn levende momenten gevangen op het doek. (De Tuorkemiter)
2000.”Hij is in 1942 geboren in Renkum en sinds 1965 werkzaam als grafisch kunstenaar.Zijn werk is realisties met een verwantschap aan de grafische kunst.Zelf zegt van der Wal over zijn werk:”Ik schil der realisties zonder te verwijzen naar de Oude Meesters,het akademisme of de verleden tijd.Fred van der Wal verdient het door een breed publiek ge zien te worden en dat is ook gebeurd,want sinds 1965 heeft hij al 159 keer geëxposeerd in galeries, musea en overheidsinstellingen in binnen- en buiten land.”(Jouster Courant)
2000.”Een kunstenaar die exposeert wil graag veel, heel veel publiek,zodat hij veel,heel veel van zijn werken kan verkopen en uiteindelijk heel beroemd wordt.De beeldend kunstenaar Fred van der Wal vormt op die regel geen uitzondering.Hij stuurt dan ook gewoon een persbericht naar de krant,waar in hij meedeelt dat hij tot en met 31 juli een schilderij exposeert in de Kruiskerk te Bergum,in het kader van Simmer 2000.Maar…er zijn grenzen.Niet iede reen is welkom,zo blijkt uit het ps-je op de uitno diging:”Toegang ten strengste verboden voor rela ties van het Groningse gereformeerde familie be drijfje Art revisited en/of Christian Artists,alsmede andere provinciale onbegaafde aanhangers van ach terhaalde folkloristiese dansgroepen en uit de noor delijke klei getrokken kulturele Groningse en Frie
sche voederbieten van dertien in een dozijn en ande re gefrustreerde tekenleraren van de NHL te Leeuw arden.”
Dat U het even weet.
(Nieuwsblad van het Noorden)
2001.”Fred W. van der Wal, zichzelf noemen de:”De beste tekenaar van Europa, de beste protret tist van Friesland en omstreken,”toont zijn eigen werk in zijn eigen galerie.Hij schildert realis tisch,” maar zonder terug te kijken naar het verleden,de ou de meesters of het academisme.” Van der Wal wil overigens niet iedereen over de vloer hebben: leden van de schilderclubs Christian Artists en Art Revisi ted zijn niet welkom.Hij heeft zichzelf een tijd lang als “christelijk kunstenaar” gafficheerd,maar kreeg bonje met de club en wil er nu niets meer mee te maken hebben.Alle andere belangstellenden ont vangt hij na een telefoontje